14. janúar. 2015 02:01
Gauti Jóhannesson, ættaður frá Akranesi og Efra-Hrepp í Skorradal, hefur síðustu árin látið mikið að sér kveða í þágu læknavísindanna. Gauti er augnlæknir og doktor í augnsjúkdómum og starfar við háskólasjúkrahúsið í Umeå í Svíþjóð. Hann hlaut í nýliðnum desember 82 milljóna króna styrk fyrir unga vísindamenn úr sænska læknavísindasjóðnum, til rannsókna á augnsjúkdómnum gláku. Þetta er ein af stærstu styrkveitingum sem veittar eru til vísindarannsókna á hverju ári í Svíþjóð. Gauti ætlar sér fjögur ár í rannsóknina og greiðist styrkurinn á þeim tíma jafnóðum og rannsókninni vindur fram. Mun Gauti sinna rannsóknastörfunum samliða 50% starfi augnlæknis á háskólasjúkrahúsinu í Umeå þar sem um 6.000 manns starfa.
Að sögn Gauta er gláka lúmskur augnsjúkdómur í sjóntaug sem veldur sjónsviðsskerðingu hægt og bítandi sem gerir það að verkum að sjúklingar taka ekki eftir skerðingunni fyrr en glákan er langt gengin. Orsakir sjúkdómsins eru ekki þekktar að fullu en stærsti áhættuvaldurinn að gláku er hækkaður augnþrýstingur og öll meðferð miðast því við að lækka augnþrýstinginn til að hægja á sjúkdómnum. Lokastig gláku er blinda en sem betur fer greinast margir áður en þeir fá einkenni og þá minnkar áhættan á því að sjúkdómurinn leiði til blindu.
Rannsóknarverkefni Gauta snýst um að auka þekkingu á orsök og framvindu gláku með því að rannsaka blóðflæði og efnaskipti í sjónbrautum heilans og sjá hvernig samspili þessara þátta og augnmælinga svo sem augnþrýstings er háttað. Niðurstöður rannsóknanna verða síðan bornar saman við niðurstöður á heilbrigðum einstaklingum. Rannsóknarhópurinn mun notast við hátækniaðferðir til rannsóknanna og ber þar helst að nefna segulómun og nýtt jáeindasegulómunartæki sem er eitt það fyrsta sinnar tegundar í Svíþjóð.
Þess má til gamans geta að Bjarki bróðir Gauta vinnur einnig við rannsóknir en hann er doktor í líffræði og sérfræðingur í stofnfrumurannsóknum í New York. Undanfarið hefur hann rannsakað orsök sykursýki með hjálp stofnfruma og birti meðal annars grein í hinu virta vísindatímariti Nature á síðastliðnu ári. Rætt var við Bjarka í Skessuhorni í haust.