01. febrúar. 2006 10:04
Fjölmenn ráðstefna um framtíð Vesturlands undir yfirskriftinni “Á fleygiferð – Vesturland morgundagsins,” var haldin á Bifröst sl. föstudag. Það voru Samtök sveitarfélaga á Vesturlandi og Viðskiptaháskólinn á Bifröst sem stóðu fyrir ráðstefnunni. Ellefu fjölbreytt og í senn fræðandi erindi voru flutt og var víða komið við sögu. Hvert um sig vörpuðu erindin ljósi á þau gríðarlegu sóknarfæri sem bíða svo gott sem handan við hornið fyrir íbúa og samfélagið hér á Vesturlandi. Yfir það heila tekið endurspeglaði ráðstefnan mikla bjartsýni um framtíð landshlutans sem sýnir sig í að þensla er mikil, íbúaþróun er víðast hvar í rétta átt, mikið er byggt og atvinnuleysi lítið á landsmælikvarða.
Grétar Þór Eyþórsson, forstöðumaður Rannsóknamiðstöðvar Viðskiptaháskólans á Bifröst taldi að Akranes og svæðið að Borgarfjarðarbrú ætti ekki lengur að teljast til hinnar hefðbundnu landsbyggðar, eins og hún hefur jafnan verið skilgreind, vegna nálægðarinnar við höfuðborgarsvæðið. Hálftíma akstursleið frá Reykjavík geti með engu móti talist lengur til landsbyggðar. Grétar lagði til að landssvæðinu verði skipt upp í Vesturland nær og -fjær svo auðveldara verði að vinna að hagsmunamálum beggja landshlutanna. Ólíkir hagsmunir svæðanna dragi úr styrk þeirra og því verði erfiðara að vinna að hagsmunum alls svæðisins sem heildar.
Runólfur Ágústsson, rektor á Bifröst var bjartsýnn á að Vesturland gæti orðið eitt helsta vaxtarsvæði landsins og að íbúafjöldi þess geti tvö- eða þrefaldast á næstu 10 til 15 árum. Þetta eru tölur sem segja má að endurspegli meiri bjartsýni um íbúaþróun en heyrst hafi áður á opinberum vettvangi. Runólfur telur að þær samfélagsbreytingar sem eiga sér stað í landinu geti skapað mörg tækifæri fyrir Vesturland vegna nálægðar við höfuðborgarsvæðið og vegna þess að svæðið sé að stærstum hluta orðið að úthverfi Reykjavíkur vegna bættra samgangna. Þessi þróun verður ekki síður að raunveruleika með tilkomu Sundabrautar. Runólfur segir jafnframt að háskólarnir á Hvanneyri og á Bifröst geymi aðgöngumiða að þekkingarsamfélagi morgundagsins og mannauðurinn sé sú auðlind sem býr í þekkingu okkar, menntun, huga og þjóð og sú auðlind sé ein af þeim fáu sem ekki klárist.
Undir orð Runólfs um mikilvægi Sundabrautar tók m.a. Gísli Gíslason, hafnarstjóri sem rakti í erindi sínu mikilvægi þess að ráðist verði í gerð þessara samgöngumannvirkja sem allra fyrst. Nefndi Gísli að þegar mætti greina eftirspurn fyrirtækja eftir landi í nágrenni Grundartanga og ýmis hafnsækin starfsemi ætti eftir að líta þar dagsins ljós í framtíðinni, ekki síst þegar skipulagsmál þar væru komin í betra horf.
Guðmundur Smári Guðmundsson, framkvæmdastjóri í Grundarfirði ræddi m.a. um að fjölmargar auðlindir í hafi sem nýta mætti í auknum mæli. Í því sambandi nefndi hann sem dæmi að skera mætti hundruði þúsunda tonna af þangi og þara við Vesturland, en slík framleiðsla væri í heiminum í dag að mestu leyti nýtt til manneldis og því dýrmæt. Þá taldi hann að auka þyrfti stórlega hafrannsóknir og breyta einnig áherslum í rannsóknum. Fór hann yfir samdrátt í lönduðum afla á svæðinu sem meðal annars væri vegna breytts eignarhalds á stærsta sjávarútvegsfyrirtæki í landshlutanum. Þá sagði hann stóran hluta afla sem á Vesturland bærist væri ekið óunnum burt úr fjórðungnum. Sem dæmi væri 70% landaðs þorsksafla ekið burt til vinnslu, 75% ýsuaflans og 76% af ufsaafla en um 70% af karfaafla væri þó unninn á Vesturlandi. Rökstuddi Guðmundur að fyrirtæki á landsbyggðinni sitji ekki við sama borð og fyrirtæki á stórhöfuðborgarsvæðinu hvað varðar innflutning á erlendu vinnuafli, fyrst og fremst vegna skrifræðis og allt of flókins lagaumhverfis.
Sjá ítarlega umfjöllun um ráðstefnuna á bls. 10-13 í Skessuhorni sem kemur út í dag.